Powstanie wspólnoty mieszkaniowej wynika z przepisów ustawy o własności lokali i następuje z chwilą, w której wyodrębniono pierwszy lokal mieszkalny i przeniesiono jego własność na podmiot różny od dotychczasowego właściciela nieruchomości gruntowej. Członkiem wspólnoty mieszkaniowej staje się osoba, która posiada prawo własności do lokalu (np. zakupiła je od dewelopera lub na rynku wtórnym)

Małą wspólnotą określa się nieruchomość, w której liczba lokali wyodrębnionych i niewyodrębnionych nie jest większa niż trzy. Funkcjonowanie takiej wspólnoty określają przepisy Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego o współwłasności.

Dużą wspólnotą określa się nieruchomość, w której liczba lokali wyodrębnionych i niewyodrębnionych jest większa niż trzy. W przeciwieństwie do „małej wspólnoty”, powstanie dużej wspólnoty obliguje właścicieli lokali do wyboru jednoosobowego lub kilkuosobowego zarządu. Zasady funkcjonowania dużej wspólnoty mieszkaniowej regulują przepisy ustawy o własności lokali.

Zgodnie z art. 184b ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami: „zarządzanie nieruchomością polega na podejmowaniu decyzji i dokonywaniu czynności mających na celu zapewnienie właściwej gospodarki ekonomiczno-finansowej nieruchomości oraz zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania i właściwej eksploatacji nieruchomości w tym bieżącego administrowania nieruchomością, jak również czynności zmierzających do utrzymania nieruchomości w stanie niepogorszonym zgodnie z jej przeznaczeniem oraz do uzasadnionego inwestowania w tę nieruchomość”.

Formami sprawowania zarządu jest:

• zarząd powierzony (jedna osoba fizyczna lub jedna osoba prawna)
• zarząd osobowy (minimalnie jedna osoba fizyczna)

Podejmowanie decyzji we wspólnocie mieszkaniowej zależy od czynności co do których należy owe decyzję podjąć. Czynności dzielą się na:

• czynności zwykłego zarządu,
• czynności przekraczające zwykły zarząd.

Decyzje w sprawie czynności zwykłego zarządu podejmuje zarząd samodzielnie. Decyzje w sprawie czynności przekraczającej zwykły zarząd podejmowane są na podstawie uchwały. Uchwały zapadają większością głosów właścicieli lokali, liczoną według wielkości udziałów. Uchwały wspólnoty mieszkaniowej zapadają:

• na zebraniu wspólnoty,
• w trybie indywidualnego zbierania głosów (korespondencyjnie, internetowo, zbieranie podpisów na karcie do głosowania bezpośrednio przez administratora),
• w trybie mieszanym.

Ingerencja w części wspólne nieruchomości wymaga uzyskania zgody od wspólnoty mieszkaniowej.

Prawa i obowiązki właściciela lokali reguluje ustawa o własności lokali, a konkretnie artykuły od nr 12 do nr 17. Właściciel lokalu ma prawo do współkorzystania z nieruchomości wspólnej zgodnie z jej przeznaczeniem.

Do obowiązków właściciela należy m. in: bieżące utrzymywanie lokalu w należytym stanie, przestrzeganie porządku domowego czy partycypowanie w kosztach utrzymania nieruchomości w stosunku do posiadanego w niej udziału.

Statut to akt prawny, który reguluje cele, zadania, strukturę organizacyjną oraz sposób działania wspólnoty mieszkaniowej. Wspólnota mieszkaniowa nie musi posiadać statutu.

Roczne zebranie wspólnoty organizuje zarząd. Zebranie powinno zostać zwołane do końca marca, ale może się odbyć w innym terminie np. właściciel w dniu 31-go marca otrzymał powiadomienie o zebraniu zwołanym na 10-go kwietnia.

Nie, w zebraniu wspólnoty mieszkaniowej może uczestniczyć każda dorosła osoba reprezentująca właściciela lokalu, która posiada podpisane przez właściciela upoważnienie.  Upoważnienie ma formę zwykłą. W szczególnych przypadkach wymagane jest upoważnienie w formie notarialnej.

Zarząd wspólnoty może podjąć decyzję o kontynuowaniu głosowania w trybie indywidualnego zbierania głosów.

Zaskarżenie uchwały wspólnoty mieszkaniowej następuje w formie pozwu o uchylenie uchwały wspólnoty, składanego do Sądu Rejonowego. Właściciel ma na to 6 tygodni od czasu podjęcia uchwały na zebraniu lub od dnia otrzymania powiadomienia o treści uchwały w przypadku podjęcia jej w trybie indywidualnego zbierania głosów.

Zgodnie z ustawą o własności lokali, lokal mieszkalny to wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych.

Pomieszczenie przynależne jest związane z lokalem w sensie prawnym i funkcjonalnym. W sensie prawnym jest częścią składową lokalu mieszkalnego, natomiast związek funkcjonalny przejawia się w tym, że pomieszczenie przynależne jest przestrzenią przeznaczoną nie do bezpośredniego zaspokajania potrzeb mieszkaniowych ludzi, ale do zaspokajania innych potrzeb osób, które korzystają z samodzielnego lokalu mieszkalnego.

Do lokalu mogą przynależeć jako pomieszczenia przynależne między innymi: piwnica, strych, komórka czy garaż, o ile są wpisane do księgi wieczystej danego lokalu.

Powierzchnia użytkowa to suma powierzchni wszystkich pomieszczeń w mieszkaniu tj. pokoi, kuchni, przedpokoi i korytarzy, łazienki, ubikacji, służących do potrzeb mieszkalnych. Do powierzchni użytkowej lokalu nie zalicza się powierzchni: balkonów, tarasów, loggii, antresoli, pralni, suszarni, wózkowni, strychów, piwnic i komórek, garaży, hydroforni i kotłowni.

Powierzchnię użytkową wylicza się wg starszej normy PN-70/B-02365 „Powierzchnia budynków. Podział, określenia i zasady obmiaru” lub nowej normy PN-ISO 9836:1997 „Właściwości użytkowe w budownictwie – Określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych”. Obie normy są stosowane równolegle, bowiem wprowadzenie normy nowszej nie skutkowało wycofaniem normy starszej. Formalnie norma starsza nadal obowiązuje. Nie ma przepisu prawnego nakazującego stosowanie normy nowszej. Wybór pomiędzy normami pozostawiony jest woli stron umowy. Szczegóły co do wyliczania powierzchni wg powyższych norm są powszechnie dostępne w Internecie.

Udział zgodnie z ustawą o własności lokali, jest to prawo związane z własnością lokalu. Odpowiada on stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych (komórki lokatorskie, piwnice – jeżeli są wpisane do księgi wieczystej jako pomieszczenia przynależne) do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi.

W rozumieniu ustawy o własności lokali, część wspólna definiowana jest jako część budynku lub gruntu, które nie służą do wyłącznego użytku właścicieli lokali. Do części wspólnych zaliczymy m.in. fundamenty, piwnice, strychy, dach, ściany nośne, klatki schodowe, przewody, instalacje, korytarze, bramy czy windy.

Opłaty eksploatacyjne są to koszty dotyczące utrzymania nieruchomości oraz jej obsługi.  Podzielić je można na koszty bezpośrednie i pośrednie.

Do kosztów bezpośrednich zaliczamy m.in. zużycie wody, energii cieplnej, koszty wywozu nieczystości – koszty te są związane bezpośrednio z lokalem.

Do kosztów pośrednich należą koszty dotyczące utrzymania części wspólnej nieruchomości m. in. utrzymanie czystości i zieleni, koszty konserwacji, napraw, przeglądów technicznych, wynagrodzenie zarządu/administratora, energia elektryczna, woda i ciepło zużywane na częściach wspólnych, ochrona obiektu, opłaty pocztowe, bankowe, usługi prawne itp.

Czynsz to świadczenie należne z tytułu najmu lub dzierżawy. Czynsz płatny jest przez najemcę, nie właściciela. Właściciele lokali we wspólnocie mieszkaniowej płacą zaliczkę na poczet kosztów utrzymania części wspólnej – nie czynsz.

Wysokość zaliczek ustalana jest na podstawie uchwały właścicieli określającej ich wysokość. Najczęściej uchwałę w sprawie ustalenia wysokości zaliczek poddaje się pod głosowanie podczas zebrania wspólnoty mieszkaniowej.

Właściciele lokali we wspólnocie uiszczają zaliczki na poczet kosztów zarządu nieruchomością wspólną w formie bieżących opłat, płatnych z góry do 10. dnia każdego miesiąca – termin ten wynika z ustawy o własności lokali art. 15.1.

Wysokość wpłat na fundusz remontowy ustala się na mocy uchwały wspólnoty mieszkaniowej. Wysokość wpłat przypadających na danego właściciela stanowi iloczyn stawki na fundusz remontowy i powierzchni/udziału przypisanego do danego właściciela, np. podczas zebrania ustalono, iż opłata za 1m2 wynosi 1,00zł, a jesteśmy właścicielami mieszkania o pow. 48,00 m2  oraz posiadamy pomieszczenie przynależne o powierzchni 2,00 m2 co daje razem 50,00 m2 x 1,00 zł = 50,00 zł.

Remonty finansowane są z wpłat zaliczek przez właścicieli na poczet kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej oraz funduszu remontowego.

Sopot:

Na dzień 30.03.2020, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi naliczana jest od ilości zużytej wody w danym lokalu. Wysokość opłaty ustala Rada Miasta Sopotu. Aktualne stawki można znaleźć na stronie http://zom.sopot.pl/.

Gdańsk:

Na dzień 30.03.2020, opłata za gospodarowanie odpadami jest naliczana od m2 lokalu. Wysokość opłaty ustala Rada Miasta Gdańska. Aktualne stawki można znaleźć na stronie https://czystemiasto.gdansk.pl/.

Gdynia:

Na dzień 30.03.2020, opłata za gospodarowanie odpadami dla lokali  usługowych naliczana jest od zadeklarowanej ilości miesięcznych opróżnień pojemników/worków, zaś lokali mieszkalnych naliczana jest od wielkości lokalu i stawki przypisanej do danej wielkości lokalu np. opłata dla lokali o powierzchni poniżej 45,00 m2 wynosi 37,00 zł, a dla lokali o powierzchni od 45,01 m2 do 60,00m2 wynosi 63,00 zł (opłaty za odpady segregowane). Wysokość opłaty ustala Rada Miasta Gdyni. Aktualne stawki można znaleźć na stronie http://www.wyrzucam.to/.

Sezon grzewczy to okres, w którym warunki atmosferyczne powodują konieczność ciągłego dostarczania ciepła w celu ogrzania budynków. O rozpoczęciu i zakończeniu okresu grzewczego decyduje zarząd wspólnoty.

Na terenie nowo powstałych nieruchomości znajdują się kontenery na odpady budowlane do wspólnego użytku.  Za kontenery płacą wyłącznie właściciele, którzy odebrali lokale. Opłata za serwis kontenerowy jest określana planem finansowym danej nieruchomości i jest ponoszona jednorazowo, ale jest ona podzielona na kilka rat, przeważnie od 5-7 rat.

Kontenery pomimo swojej ceny są najtańszym sposobem pozbycia się odpadów budowlanych – 7 m3 odpadów budowlanych (tyle mieści jeden kontener).

Poniżej przedstawiamy zasady korzystania z kontenerów na odpady budowlane:                       

• kontenery służą wyłącznie do wywozu odpadów budowlanych, śmieci bytowe należy segregować i wyrzucać do pojemników, które w możliwie najkrótszym czasie zostaną podstawione do pomieszczeń śmietnika. Wyłącznie w początkowym okresie (tj. do czasu podstawienia pojemników) dopuszczalne jest składowanie w kontenerach odpadów komunalnych,
• kontenery są podstawione tak długo, jak długo trwają prace wykończeniowe i tym samym zapotrzebowanie na taką usługę (zazwyczaj około 6 miesięcy),
• termin wywozu/wymiany kontenera to około 1,5 dnia od momentu zgłoszenia wywozu. Możliwym jest, iż w tym czasie ilość odpadów znacznie przewyższy pojemność kontenerów (odpady zaczną być składowane obok kontenerów). Po wywiezieniu zapełnionych kontenerów, służby porządkowe w miarę możliwości podejmują działania zmierzające do uprzątnięcia terenu wokół kontenerów.
• z uwagi na wysokie koszty wywozu kontenerów, mieszkańcy oraz ich ekipy remontowe powinny racjonalne korzystać z kontenerów w tym w szczególności o bardzo dokładne składać opakowania i kartony, aby możliwie najlepiej wykorzystać przestrzeń kontenera,
• składowanie odpadów winno odbywać się w taki sposób, aby ograniczyć możliwość poderwania ich przez silny wiatr.

Jeżeli właściciel reguluje zaliczki z opóźnieniem, naliczane są odsetki oraz koszty wysyłki wezwań do zapłaty. W przypadku braku wpłat, wyegzekwowanie należnych zaległości następuje na drodze sądowej.

W przypadku opóźnień w płatnościach wspólnota ma prawo naliczania odsetek (art. 481 Kodeksu cywilnego). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli dłużnik (właściciel) opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel (wspólnota) może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody, a opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Możliwość naliczania odsetek wynika z ustawy i nie wymaga dodatkowych uchwał we wspólnocie.

Odsetki naliczone od nieterminowych płatności są przychodem wspólnoty mieszkaniowej i wpływają na jej rachunek bankowy, nie jest to rachunek administratora/zarządcy.

W przypadku opóźnień w płatnościach wspólnota ma prawo naliczania odsetek (art. 481 Kodeksu cywilnego). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli dłużnik (właściciel) opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel (wspólnota) może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody, a opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Możliwość naliczania odsetek wynika z ustawy i nie wymaga dodatkowych uchwał we wspólnocie.

Odsetki naliczone od nieterminowych płatności są przychodem wspólnoty mieszkaniowej i wpływają na jej rachunek bankowy, nie jest to rachunek administratora/zarządcy.

Rachunki płatności indywidualnej (SIMP) są to rachunki wirtualne generowane do rachunku głównego danej wspólnoty. Każdy właściciel otrzymuje „własny” numer rachunku wirtualnego, na który dokonuje płatności i jest on przypisany do kartoteki jego lokalu. SIMP umożliwia automatyczne księgowanie wpłaty na danej kartotece właściciela lokalu.

Wpłaty widoczne na kartotece, księgowane są z datą wpływu na rachunek bankowy wspólnoty.

Saldo wykazywane na kartotece jest narastająco, dlatego jeśli do ostatniego dnia danego miesiąca (np. 31/01) nie została odnotowana wpłata za dany miesiąc saldo zostanie wykazane jako ujemne (niedopłata). Wpłata, która wpłynęła w kolejnych dniach następnego miesiąca (np. 5/02), jest widoczna na kartotece, z datą wpływ na rachunek bankowy. Saldo z miesiąca poprzedniego (stycznia) nie zostanie wyzerowano, ponieważ na ostatni dzień miesiąca (31/01) tej wpłaty nie było na rachunku bankowym. Zostanie zaś pomniejszono saldo wykazane w kolejnym miesiącu (luty).

Pogotowie techniczne jest czynne w soboty, niedziele, święta, dni wolne oraz w dni powszednie w godz. 16.00-8.00.  Pogotowie jest dostępne pod nr tel. kom. +48 535 893 839.

Wodomierze powinny posiadać ważne dowody prawnej kontroli metrologicznej w postaci cech legalizacji. Cechę legalizacyjną nadaje organ administracji miar na podstawie przeprowadzonego badania przyrządu pomiarowego i stwierdzenie zgodności z wymaganiami technicznymi i metodologicznymi. Okres ważności legalizacji wodomierzy wynosi 5 lat.